Kemik İliği Nakli Nedir? Nasıl Yapılır?

 Kemik iliği nakli üç çeşidi vardır:

Otolog kemik iliği nakli: vadeli otomobil kendine gelir. Yüksek doz kemoterapi veya radyasyon tedavisi almadan önce Kök hücreler sizden kaldırılır.Kök hücreler derin dondurucuda (dondurarak saklama) saklanır. Yüksek doz kemoterapi veya radyasyon tedavisi sonrası, sizin hücreler (yenilenme) normal kan hücreleri yapmak için vücudunuzun geri konur kaynaklanıyor. Bu bir kurtarma nakli denir.

Allojenik kemik iliği nakli: vadeli allo diğer anlamına gelir. Kök hücreler, bir donör denir başka bir kişi, kaldırılır. Çoğu kez, donörün genleri en azından kısmen genleri aynı olmalıdır. Özel kan testleri bir donör sizin için iyi bir maç olup olmadığını görmek için yapılır. Bir erkek veya kız kardeş iyi bir maç olması muhtemeldir. Bazen ebeveynler, çocuklar ve diğer akrabalar iyi maçlar vardır. Sizinle ilgili olmayan Bağışçılar ulusal kemik iliği kayıt yoluyla bulunabilir.

Göbek kordon kanı nakli: Bu ​​allojenik naklin bir türüdür. Kök hücreler doğumdan hemen sonra yeni doğan bir bebeğin göbek kordonu kaldırılır. Onlar nakli için gerekli kadar kök hücreler dondurulur ve saklanır. Göbek kordon kanı hücreleri eşleşmesi için bir ihtiyaç daha az olduğu kadar çok olgunlaşmamış. Ama kan sayımları kurtarmak için çok daha uzun sürebilir.

nakli, kemoterapi, radyoterapi veya her ikisi de verilebilir. Bu iki şekilde yapılabilir:

Ablatif (miyeloablatif) tedavisi: Yüksek doz kemoterapi, radyasyon, veya her ikisi kanser hücrelerini öldürmek için verilir. Bu aynı zamanda bütün kalıntıların sağlıklı kemik iliği öldürür ve yeni kök hücreler kemik iliğinde büyümeye olanak sağlar.

Yoğunluğu azaltılmış tedavi, ayrıca bir mini nakil denir: Hastalar nakilden önce kemoterapi ve radyasyon düşük dozlarda alırsınız. Bu yaşlı hastaları sağlar ve diğer sağlık sorunları olanlar nakli var.

Kemoterapi ve radyasyon tamamlandıktan sonra bir kök hücre nakli genellikle yapılır.Kök hücreler genellikle bir santral venöz kateter denilen bir tüp yoluyla kana teslim edilir. Proses, bir kan nakli almak için benzerdir.Kök hücreler kemik iliğine kan yoluyla seyahat. Çoğu kez, hiçbir cerrahi gereklidir.

Donör kök hücreler iki şekilde toplanabilir:

Kemik iligi. Bu küçük ameliyat genel anestezi altında yapılır. Bu donör işlem sırasında uykuda ve ağrı serbest olacağı anlamına gelir. Kemik iliği hem kalça kemiği arkasından kaldırılır. Kaldırıldı iliği miktarı bu alan kişinin ağırlığına bağlıdır.

Lökaferez. İlk olarak, donör kök hücreleri kana kemik iliğinden hareket etmesine yardımcı olan çekim 5 gün verilir. Lökaferez sırasında, kan damar içinden bir IV hattı boyunca vericiden kaldırılır. Kök hücreleri içerir, beyaz kan hücrelerinin kısmı bir makine içinde ayrılır ve daha sonra alıcıya verilecek kaldırılır.Kırmızı kan hücreleri donöre geri verilir.

Neden Prosedürü Yapılır

Bir kemik iliği nakli ya kemoterapi ya da radyasyon ile düzgün çalışmıyor ya da yok (ablasyon) olmuştur kemik iliği yerini alır. Doktorlar birçok kanser için, donörün beyaz kan hücrelerinin bir enfeksiyonla mücadele sırasında beyaz hücreleri bakteri veya virüslere taktığınızda benzer kalan kanser hücrelerinin, ekleyebileceğiniz inanıyoruz.

Eğer varsa, doktorunuz bir kemik iliği nakli önerebilir:

Lösemi, lenfoma, multipl miyelom gibi belirli kanserler

Aplastik anemi, konjenital nötropeni, ciddi bağışıklık eksikliği sendromları, orak hücreli anemi, talasemi gibi kemik iliği hücrelerinin üretimini etkileyen bir hastalık

Kemik iliği tahrip kemoterapi

riskler

Bir kemik iliği nakli aşağıdaki belirtilere neden olabilir:

göğüs ağrısı

titreme

Kan basıncında düşüş

ateş

Flushing

Ağızda tad

başağrısı

Kurdeşen

bulantı

ağrı

Nefes darlığı

Bir kemik iliği nakli Olası komplikasyonlar dahil olmak üzere birçok şeye bağlıdır:

Eğer tedavi ediliyor hastalık

Kemoterapi veya radyasyon kemik iliği nakli öncesinde ve bu gibi tedaviler dozajlarını olup olmadığı

Yaşınız

Genel sağlık

Nasıl iyi bir maç donör oldu

Eğer alınan kemik iliği nakli tipi (otolog, allojenik, ya da göbek kordon kanı)

Komplikasyonlar içerebilir:

anemi

Akciğer, bağırsak, beyin kanaması, ve vücudun diğer alanlarda

katarakt

Karaciğer, küçük damarlarda Pıhtılaşma

Böbrekler, karaciğer, akciğer ve kalp hasarı

Bir kemik iliği nakli Çocuklarda gecikmiş büyüme

erken menopoz

Yeni hücreler vücuda yerleşmek ve kök hücreleri üreten başlamak anlamına gelir greft yetmezliği,

Greft-versus-host hastalığı, donör hücreleri kendi bedenini saldırmak bir durumdur

Enfeksiyonlar, çok ciddi olabilir

Ağız, boğaz, yemek borusu ve mide denilen mukozit inflamasyon ve ağrı

ağrı

Ishal, bulantı, kusma mide problemleri,                                                  

Kemik İliği Nakli Kesin Çözüm mü?

      Kemik iliği nakli ciddi kan hastalığı, bağışıklık sistemi veya genetik bozukluğu olan hastalarda uygulanan bir tedavi yöntemi olarak dikkat çekiyor. Son dönemlerde sıklıkla karşımıza çıkan kemik iliği nakli ile ilgili ne biliyorsunuz?

Halk arasında kemik iliği nakli olarak bilinir ancak gerçekte; kemik iliği, dolaşan kan, kordon kanı gibi kaynaklardan toplanan kök hücrelerin naklidir. Kan hücreleri; kırmızı kan hücreleri (Alyuvarlar), beyaz kan hücreleri (akyuvarlar) ve kan pulcuklarıdır (trombositler). Kırmızı kan hücreleri (alyuvarlar), vücut için hayati önem taşıyan oksijeni dokulara taşır, beyaz kan hücreleri (akyuvarlar) enfeksiyonlarla mücadeleye ve kan pulcukları (trombositler) ise kanamayı kontrole yardım ederler. Sağlıklı bir insan için, bu üç serinin düzenli çalışması gereklidir. Yaşamak için, sağlıklı kemik iliği ve kan hücreleri şarttır. Hastalık kemik iliğini etkileyip düzgün işlev yapamaz hale getirdiğinde, bir kemik iliği veya kordon kanı nakli en iyi tedavi seçeneği olabilir.

Kırmızı kan hücreleri

Kırmızı kan hücreleri
RBC (red blood cells): Oksijen taşıyan hücrelerin miktarını verir.
Düşükse anemi (kansızlık) veya kan kaybı vardır. Yüksekliğe örnek: Yüksek rakımlı yerde oturmak, KOAH, böbrek hastalığı, polisitemi hastalığı

MCV (mean corpuscular volume): Oksijen taşıyan hücrelerin ortalama büyüklüğüdür. MCV düşükse eritrositler daha ufaktır, yüksekse daha genişlemişlerdir. Örneğin demir eksikliği anemisi'nde eritrositler küçülür dolayısıyla mcv değeri düşük çıkar. B12 vitamini eksikliği anemisinde ise eritrositler büyümüştür, MCV yüksektir.

MYELODİSPLASTİK SENDROM

1-Myelodisplastik Sendrom Nedir?

Myelodisplastik sendrom myelo ve displazi kelimelerinin birleşmesinden oluşmakta ve kısaca MDS tanımlanmaktadır.  Myelo anlam olarak kemik iliği veya periferik kanda bulunan içinde granül barındıran beyaz kan hücrelerini ifade etmektedir. Displazi ise  kan hücrelerin anormal ifade eder. Myelodisplastik sendromda kemik iliğinde yapılan kan hücrelerinin olgunlaşamaması yanında kemik iliğindeki kan hücrelerinde normal hücrelerden farklı olan gelişim bulunur. MDS’li hastalarda kan yapımında azalmanın sonucu olaras kan hücrelerinde azalma (anemi) ve kan hücrelerinin kalite bozukluğu vardır. MDS içinde  değerlendirilen bazı alt guruplarında lösemiye dönüşüm olmaktadır.

APLASTİK ANEMİDE TEDAVİ

Tedavi destekleyici ve spesifik olmak üzere iki yönlü yapılmalıdır.
1 Destekleyici tedavi:          
a)Aneminin düzeltilmesi: Eritrosit süspansiyonlarının verilmesi şeklindedir. Transfüzyonların sık yapılması ve alt gruplardaki uyuma bakılmaksızın kan verilmesi sonucu, hastalar eritrosit, trombosit ve lökosit antijenlerine karşı duyarlaşabilir. Bu takdirde hastada kan transfüzyon reaksiyonları oluşmaya başlar. Eritrosit transfüzyonlarının bir sakıncası da vücutta aşırı demir birikimidir.
b)Kanamanın önlenmesi : Trombosit suspansiyonu verilerek yapılır. Tek bir donörden yeterli miktarda elde edilen aferez trombosiit veya random olarak adlandırılan kan bankası trombositi kullanılmaktadır. Trombosit sayısının azlığına ait kanamayı ortadan kaldırmak için  1-2 ünite aferez trombositi veya 6-10 ü random trombosit verilmelidir. Bir ünite aferez trombositi hastanın kanında trombositleri mm³’te ancak10.000-15000/mm³ buna karşılık 1 ü random trombosit 5.000/mm³ yükselttiği gösterilmiştir.
c) Nötropenide enfeksiyonlarla savaş: Ağız ve derideki enfeksiyonlar açısından antiseptik solüsyonlar, hastaların toplu yerlerden ve hasta kilerden izole edilmesi uygun olur. Ateş durumunda hasta acilen hekimine başvurarak kan veya uygun yerden kültür alınmalı ve acilen geniş etkinliği olan antibiyotikler kullanılmaya başlanılmalıdır..

2. Esas tedavi:
Aplastik anemili bir hasta ile karşılaşıldığında hastaya yaklaşım özellik gösterir. Her hastada kök hücre transplantasyon olasılığı nedeni ile özellikle akraba olanlardan kan veya kan ürünleri nakline dikkat edilmelidir. Aksi takdirde insan lökosit antijenlerine hassasiyet gelişebilir. ve hastada kök hücre transplantasyonun başarı şansı azalır.
Tedavide aplastik aneminin ağır tipinde eğer hastanın doku uyumu benzer olan kök hücre verebilecek yakını var ise kök hücre nakli yapılması tercih edilir. Kendi yakınlarından doku uyumu benzer olmayan hastalarda akraba olmayanlardan kök hücre nakli yapılabilir.
Son zamanlarda özellikle ileri yaş gurubundaki hastalarda bağışıklık sistemi üzerine etkili olan antitimositer (ATG) veya antilenfositer globulin (ALG) ile beraber siklosporin ve koloni uyarıcı ilaçların birlikte kullanılımı ile çok iyi sonuçlar elde edilmektedir. Siklosporin böbrek toksisitesi olan bir ilaçtır. Mutlaka kan düzeyi ölçülerek takip edilmelidir.
Doğumsal aplastik anemilerde androjen ve kortikosteroidlerin birlikte kullanımı ile başarılı sonuçlar alınmıştır. Androjen, testosteron veya oksimetolon şeklinde kortikosteroidler ise, prednizolon veya metilprednizolon, şeklinde uygulanmıştır. Androjenler uzun süreli kullanımda hirsutismus, akne, ses kalınlaşması, meme akıntısı, pubik kıllanmada artış, genital organlarda büyüme, kemiklerde epifizlerde erken kapanma gibi ciddi yan etkilere yol açar. Ayrıca uzun süre kullanılırsa, karaciğer selim tümörlerine ve deri  tümörlerine neden olur.

Saf Eritroid seri aplazileri

Diamond-Blackfan anemisi (Konjenital saf eritrositer aplazi)

İlk kez 1938 de 5 olguda tanımlanan bu hastalıkta, kemik iliğinde kırmızı kan hücrelerinde yapım bozukluğu vardır. Beyaz kan ve trombositer ise normal olarak yapılabilmektedir. Hastalığın neden olduğu bilinmemektedir. Vakaların  % 25’ine yenidoğan döneminde, % 60’ına ilk 6 ayda tanı konur. Bu çocuklarda sıklıkla başparmak anomalileri, doğumsal kalb hastalıkları, yeleli boyun, idrar yollarında anormallikler görülür. Tedavide steroidler etkili olabilir, bazı vakalar ise sürekli transfüzyon gereksinimi gösterir. Aşırı demir yüklenmesinin olduğu durumlarda desferrioksamin ile tedaviden yararlanılır.

Edinsel saf eritrositer anemiler

Özellikle son zamanlarda parvovirüs enfeksiyonlarının etyolojide rol oynadığı belirlenmiştir. Bazı hastalar göğüs boşluğunda timus tümörü ile birlikteliği vardır.Viral enfeksiyonları izleyen edinsel saf eritrositer seri aplazileri de mevcutturr. Genellikle 1-2 hafta süre ile kan yapımında duraklama gözlenir ve esıklıkla hastalık kendiliğinden düzelir. Düzelme olmayan olgularda kortizon, kan hücre koloni uyarıcı ilaçlar ve eritropoietin yararlı olabilir.

APLASTİK ANEMİ

Tanım
Aplastik anemi  kemik iliği yetersizliğine bağlı kırmızı kan hücreler, lökosit ve trombositlerin tümünün ya da birkaçını  yapım azlığına verilen isimdir. Aplastik anemide kan yapımından sorumlu kemik iliğinin yerini yağ dokusu almaktadır.